De Passies

Vandaag is het aswoensdag en als als katholiek van origine weet ik dat op deze dag de Passietijd begint. In vele opzichten is dit de mooiste tijd van het jaar. De dagen worden langer, de lente kondigt zich binnenkort aan en lijkt meer energie en vertrouwen in de lucht te komen. Voor mij zijn de twee belangrijkste Passies van Bach sterk verbonden met deze periode, van bezinning, reflectie en hoop. Ik heb met mijzelf afgesproken dat ik deze passies alleen in deze periode beluister, al worden na Oud & Nieuw fragmenten wel gedoogd. Elke keer doet zich de vraag voor, die op het moment van stellen eigenlijk meteen weer irrelant is. Welke Passie is de mooiste. Is het de Matthaüs Pasion of toch de Johannes?. Zonder in een ´Beatles of Stones´ discussie te komen is het wel de moeite waard om de eigenheden van beide Passies te onderkennen. De Matthaüs is de bekendste, heeft schitterende arias en chori (Laß ihn kreuzigen, Blitze Donner, wie houdt de ogen droog bij het ´Mache dich mein Herze rein´?). Door zijn dubbelkorigheid is het werk muzikaal zo rijk, dat je met een partituur in handen pas echt ziet wat er gebeurt. Bovendien heb ik delen van de Matthaüs zelf gezongen onder directie van mijn eigen broer.
De Johannes is veel intiemer, kleinschaliger, kortere en vooral minder aria´s, maar vooral: mystieker. Er zijn weerbarstige stukken in (Kreuzige!), die prachtig passen bij het thema van de Passie. Die snijden werkelijk door je heen. En het blijft Bach: een schitterende zoektocht naar harmonie (zoals in het chori ´Wir haben ein Gesetz´).

Ik weet het dus niet, maar ik heb er ook niet voor geleerd zoals hij.